Τετάρτη 2 Ιανουαρίου 2008

Γιατί τα σπίτια είναι τόσο ακριβά?

Είναι άραγε άστοχο το ρητό "από τη γη δεν χάνει ποτέ κανείς"? Και τότε πως επικράτησε? Ας δούμε γιατί πράγματι στην Ελλάδα τουλάχιστον ισχύει...
Η Ελλάδα είναι -ως γνωστόν- η χώρα του απαγορεύεται. Ένα απο τα "απαγορεύεται" είναι και η απαγόρευση δόμησης είτε κατά πλάτος (σε νέες εκτάσεις) είτε κατα ύψος (αύξηση του συντελεστή δόμησης). Έχουμε λοιπόν αυστηρά περιορισμένη ποσότητα του διαθέσιμου προϊόντος "οικοδομήσιμη γη". Παράλληλα, το ΑΕΠ αυξάνεται και άρα αυξάνεται διαρκώς το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των ανθρώπων. Εϊναι λοιπόν αναπόφευκτο οι τιμές της κατοικίας να αυξάνονται διαρκώς αφου το διαθέσιμο εισόδημα αυξάνεται ενώ η ποσότητα της (οικοδομήσιμης) γης παραμένει σταθερή. Οι μόνες αποκλίσεις του κανόνα είναι απλώς "διορθώσεις" της αγοράς που στην Ελλάδα γίνονται αντιληπτές όχι σαν μειώσεις των τιμών αλλά σαν "μή αυξήσεις". Γιατί όμως δεν παρατηρούται μειώσεις τιμών? Γιατί δεν υπάρχει κόστος διακράτησης. Ο εργολάβος -όπως και κάθε έλληνας- ξέρει οτι αργά η γρήγορα οι τιμές θα ξαναπάρουν την ανηφόρα. Και ας μην γνωρίζει απο όρους προσφοράς-ζήτησης. "Μια ζωή οι τιμές ανεβαίνουν". Από την άλλη μπορεί να κρατήσει το διαμέρισμα απούλητο. Δεν τρέχουν "πάγια", δεν πληρώνει μισθούς,τόκους κλπ, δεν του κοστίζει τίποτα.Είναι σαν να κρατά στην κατοχή του ένα οικόπεδο. Και βγαίνει τελικά δικαιωμένος αφού μετά δυο τρία χρόνια το διαθέσιμο εισόδημα θα έχει ανέβει 10%, η προσφορά θα είναι στάσιμη οπότε οι τιμές θα πάρουν και πάλι το γνωστό δρόμο.
Ποιός πραγματικά φταίει? (εκτός απο τους γνωστούς πια ενόχους, τους εργολάβους και τους αμερικάνους). Η πολιτική της μη προσφοράς οικοδομήσιμης γης. Η (υποκριτική και ταυτόχρονα οφελημιστική) δήθεν ψύχωση των ελλήνων με το περιβάλλον. "Να μην επεκταθεί το σχέδιο πόλης", "Να μην αυξηθούν οι συντελεστές δόμησης", "Όχι άλλο τσιμέντο". Άρα κρατάμε την προσφορά σταθερή. Άρα οι τιμές των οικοπέδων μας και των σπιτιών μας συνεχίζουν να αυξάνονται.Μιά χαρά!Η πλειοψηφία των ελλήνων είναι ήδη ιδιοκτήτες. Θα ήταν ανόητοι να ζητήσουν αύξηση της προσφοράς της οικοδομήσημης γης και άρα πτώση της αξίας της περιουσίας τους. Και η πολιτική ηγεσία πάντα ακολουθεί τις προσταγές της πλειοψηφίας.
Παρά της αύξηση του εισοδήματος και την (λογικά) ακολουθούμενη ζήτηση για καλύτερη ποοιότητα ζωής και άρα και μεγαλύτερα σπίτια η προσφορά οικοδομήσιμης γης παραμένει σταθερή εδώ και δεκαετίες. Στα δικά μου τουλάχιστον μάτια το απορίας άξιον είναι πως δεν ζούνε και σήμερα τετραμελείς οικογένειες σε "καμαρούλα μια σταλιά δύο επί τρία"....Πάλι καλά...

6 σχόλια:

Σπύρος Ντόβας είπε...

καλή χρονιά Στέλιο

Δεν είμαι σίγουρος ότι η προσφορά παραμένει σταθερή - νέες περιοχες μπαίνουν στο σχέδιο κάθε τόσο. Ωστόσο, ναι, από την συνεχή αύξηση των τιμών μπορούμε με βεβαιότητα να συμπεράνουμε ότι η προσφορά είναι μικρότερη της ζήτησης.

Το ενδιαφέρον είναι ότι, ακόμα και όταν προσφέρεται οικοδομίσιμη γη, αυτό γίνεται με όρους που έχουν αποφασιστεί κεντρικά από κάποιους γραφειοκράτες.

Μια πιθανή λύση θα μπορούσε να είναι αυτό που στο μυαλό μου έχω κωδικοποιήσει και ονομάσει "αυτοπολεοδόμηση". Ελπίζω να μπορέσω να το "δουλέψω" λίγο περισσότερο και να το βάλω προς συζήτηση σύντομα.

Στέλιος Καλτσούνης είπε...

Σπύρο καλή χρονιά κι απο μενα και χρόνια πολλά.
Το πρόβλημα παρουσιάζεται κυρίως στο λεκανοπέδιο και όχι στην επαρχία όπου οι τιμές είναι μια χαρά (100 τμ ~ 140.000 €). Το πρόβλημα στο λεκανοπέδιο είναι ακριβώς οτι είναι λεκανοπέδιο(!), μια περιοχή δηλαδή που κλεισμένη απο τα γύρω βουνά δεν μπορεί να μεγαλώσει άλλο...Στην ιδιαίτερη αυτή περίπτωση η λύση είναι η αύξηση του συντελεστή δόμησης (scale up όπως θα λέγαμε στην πληροφορική και όχι scale out!)

Ανώνυμος είπε...

Όλο αυτή η κατάσταση ευννοεί την Ελληνική ΄΄Φεουδαρχία΄΄ που βλέπει την περιουσία της να αυξάνει την αξία της έναντι των λαϊκών στρωμάτων. Παραδόξως η ΄΄αριστερά΄΄ του λαού με τις ΄΄οικολογικές ανησυχίες΄΄ της ευνοεί αυτή την κατάσταση...

Στέλιος Καλτσούνης είπε...

Συμφωνώ σπολύτως. Στο μόνο που διαφωνώ είναι στο "παραδόξως"

Dersu είπε...

Η κεντρική ιδέα του άρθρου σας μου φαίνεται προφανής. Προσφορά που δεν ανταποκρίνεται στη ζήτηση = αύξηση τιμών. Αυτό που δεν καταλαβαίνω (εφόσον έχω μειωμένη επαφή με την Ελλάδα πλέον) είναι το γιατί οι περισσότεροι Αθηναίοι δεν φαίνεται να κάνουν αυτόν τον απλό συσχετισμό (δλδ. περιορισμοί οικοδόμησης = άνοδος τιμών).

Απ οτι καταλαβαίνω, διαβάζοντας ελληνικές εφημερίδες online, οχι μόνο συσχετισμός δεν γίνεται αλλά φαίνεται να κυριαρχεί ο εξής περίεργος φαύλος κύκλος....

...οσο περισσότερο οι περιοριστικοί νόμοι στη χρήση γής εξαναγκάζουν τους Αθηναίους να ζούν σε συνθήκες εξαιρετικής πυκνοκατοίκοισης, τόσο περισσότερο μισούν το «τσιμέντο» και τόσο περισσότερους επιπλέον περιορισμούς στην οικοδόμηση ζητούν.

Πχ. δεν φαίνεται να αντιλαμβάνονται ότι ο «πλούσιος» τον οποίο προσπαθείς να εμποδίσεις να φτειάξει το σπίτι του στην Εκάλη (διότι το οικόπεδο αρέσει στο κοινό έτσι μέ θάμνους όπως είναι κλπ.) είναι αυτός που εγκλωβισμένος και αυτός στην Αθήνα θα σε συναγωνιστεί τωρα στην αγορά του ρετιρέ του 5ο ορόφου στην Αγ, Παρασκευή, Ετσι η τιμή του επόμενου σπιτιού που θα αγοράσεις (η τα παιδιά σου θα αγοράσουν) λογικά και αναμενόμενα πηγαίνει στα ύψη.

Οταν σε αυτό το σκηνικό προστίθεται:

α) η νεοεμφανισθείσα περιβαλλοντολογική ευαισθησία η οποία βασικά επιδιώκει περιορισμό όλων των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στον πλανήτη, και
β) οι κατοίκοι των ορίων της πόλης που θέλουν να κρατήσουν τον ελεύθερο χώρο γύρω τους εμποδίζοντας το γείτονα τους να κάνει αυτό που οι ίδιοι έκαναν

καταλήγεις στο παράλογο φαινόμενο όπου 4 εκκατομύρια πολίτες αυτο-φυλακίζονται, και γκρινιάζουν, σε ένα τετράγωνο 20χ20 χιλιομέτρων.

Κυττάζοντας την Αθήνα από το Google Earth βλέπει κανείς μια παραλογη εικονα: μια τοσο πυκνοκατοικημένη πόλη όπου δεν πεύτει ούτε καρφίτσα και μετά το όριο της πόλης, τίποτα, βράχια, λόφοι και ιερές δασικές περιουσίες. Ενας εξωγήινος θα απορούσε: γιατι αυτοί οι άνθρωποι επιβάλλουν περιορισμούς στον εαυτό τους και μετά παραπονιούνται οτι είναι φυλακισμένοι σε ενα τσιμεντοποιημένο τετράγωνο 20χ20 χλμ?

Στέλιος Καλτσούνης είπε...

Dersu μου είναι αδύνατον να σχολιάσω ή να συμπληρώσω κάτι σε όσα λες! Είσαι ΑΠΑΙΧΟΣ! Μόνο ψυχολογικώς μπορούν να εξηγηθούν τα θέματα που θέτεις. Πρόκειται μάλλον για μαζική ψύχωση των ελλήνων όπως αυτή που λέει κακές οι επιχειρήσεις κ.α.
Μην το κουνήσεις ρούπι απο την Αμερική!!!
Στη Φιλελλευθερη συμμαχία είσαι μέλος? Σίγουρα η ποιότητα της σκέψης σου δεν μας περισσεύει καθόλου!
Εύχομαι να ενεργοποιήσεις το blog σου. Η σκέψη σου είναι πραγματικά απολαυστική!