Η απάτη της ανάπτυξης ή πως καταρεύσαμε σε μια νύχτα

Μας τα έχουν πρήξει τελευταία με την πολυπόθητη ανάπτυξη που θα μας οδηγήσει σε έξοδο απο την κρίση. Όλοι αναπολούν τα περασμένα χρόνια που η οικονομία έτρεχε με 4% ετησίως και κάθε χρόνο γινόμασταν πλουσιότεροι, τα έσοδα του κράτους αυξάνονταν και η ανεργία μειωνόταν. Βέβαια το χρέος κάθε χρόνο ανέβαινε αλλά οι "οικονομολόγοι" (ξέρετε, αυτοί "του κώλου") μας έλεγαν οτι δεν έχει σημασία το απόλυτο ύψος του χρέους αλλά το ποσοστό του ως προς το ΑΕΠ. Και το ποσοστό αυτό παρέμενε σταθερό, περί το 100% του ΑΕΠ. Τόσο καλά ήταν τα πράγματα που σήμερα διάφοροι σοβαροφανείς κεϋσιανοί ζητούν δάνεια για "επανεκκίνηση" της οκονομίας. Ας δούμε λίγο τα πράγματα προσεκτικά. Μέσα απο ένα παράδειγμα όχι και τόσο ξεκομμένο απο το ελληνικό κράτος.
Όπως είπαμε η ελληνική οικονομία τα τελευταία 20 περίπου χρόνια έχει χρέος 100% του ΑΕΠ. Ας θεωρήσουμε λοιπόν ότι το έτος Χ έχουμε χρέος 100 δις και ΑΕΠ 100 δις.
Το κράτος δανείζεται 5 δις και τα ρίχνει στην αγορά (μέσω αυξήσεων μισθών-νέων προσλήψεων). Το χρέος ανεβαίνει στα 105 δις.
Η μηδενική αποταμίευση οδηγεί τα 5 αυτά δις κατευθείαν στην αγορά. Αυτό προκαλεί ίση αύξηση της "αξίας των πωληθέντων" η οποία επιμερίζεται σε δύο παράγοντες: Αύξηση της "παραγωγής" (ΑΕΠ) αλλά ΚΑΙ αύξηση των τιμών (πληθωρισμός). Διότι η οποιαδήποτε επιχείρηση όταν δει αύξηση της ζήτησης των προϊόντων της κάνει ΑΚΡΙΒΩΣ αυτά τα δύο πράγματα: Αυξάνει τις τιμές και την παραγωγή.
Στα νούμερά μας λοιπόν (όχι τους πολιτικούς). Περίπου 2% γίνεται πληθωρισμός (το τμήμα πάνω απο τον ευρωπαικό μέσο όρο), ας πούμε το 1 δις και τα 4 δις είναι πραγματική αύξηση της παραγωγής. Άρα το ΑΕΠ πάει στα 104 δις. Οι φωστήρες πολιτικοί-οικονομολόγοι λοιπόν κατάφεραν ΜΕ ΤΙΠΟΤΑ, με μηδενικές επενδύσεις, να αυξήσουν το ΑΕΠ κατά 4% (!!!) κρατώντας το "περίφημο" λόγο χρέος/ΑΕΠ στο 105/104 = 100,9% δηλαδή χειροτερεύοντας το "χρέος" ΜΟΝΟ κατα 0,9% (!!!!)
Αλλά και αυτό το 0,9% θα έπρεπε να εμφανιστεί. Αλλά εδώ έρχονται τα μαγειρεμένα στοιχεία και το κρύβουν κάτω απο το χαλί. Εύκολο είναι, μόνο 0,9%, κρύβεται πίσω και κάτω απο χρέη σε νοσοκομεία, σε κατασκευαστκές εταιρείς κλπ. κλπ.
(με την ανάλυση αυτή γίνεται ολοφάνερη η αστειότητα του ισχυρισμού "φταίμε που δεν μειώσαμε το χρέος όταν είχαμε ανάπτυξη και μπορούσαμε". Μα η ίδια η "ανάπτυξη" οφειλόταν ακριβώς στην αύξηση του χρέους. Αν όχι απλώς δεν δανειζόμασταν αλλά μειώναμε και το χρέος τότε θα είχαμε ύφεση! Για τον ίδιο ακριβώς λόγο είναι αστείος ο ισχυρισμός "να δανειστούμε ώστε να έχουμε ανάπτυξη και να ξεπληρώσουμε το χρέος")

Το καταστροφικό αποτέλεσμα της πολιτικής αυτής είναι το εξής: Ο πληθωρισμός. Μικρή η διαφορά του, μόνο 2% πάνω απο τον ευρωπαϊκό (αναφέρομαι στον ευρωπαϊκό γιατι με αυτούς έχουμε ΚΟΙΝΟ νόμισμα και άρα δεν έχουμε το "όπλο" της υποτίμησης). ΑΛΛΑ. Σε 10 χρόνια αυτό γίνεται 25%. (όχι, δεν είναι 2x10, είναι κάτι παραπάνω). Και αυτό προκαλεί μείωση της ανταγωνιστικότητας κατά 25% (παρένθεση:αυτή θα είναι και η υποτίμηση σε περίπτωση επιστροφής στη δραχμή). Η κατά 25% μείωση της ανταγωνιστικότητας οδήγησε σταδιακά στην κατάρρευση του ισοζυγίου πληρωμών αφού η μειωμένη ανταγωνιστικότητα οδηγεί σε μείωση της πραγματικής παραγωγής εξαγώγιμων προϊόντων δηλαδή πραγματικών προϊόντων. Φυσικά η μείωση αυτή ΔΕΝ επηρρέασε το μέγεθος του ΑΕΠ. Γιατί το χρήμα που κάθε χρόνο έπεφτε στην αγορά μετατρεπόταν σε φραπέδες και μπουζούκια. Μη γελάτε. Όταν η στατιστική υπηρεσία συλλέγει τα στοιχεία απο τις επιχειρήσεις δε λέει "χμμμ, μπουζούκια, άστα, μην τα υπολογίσεις" αλλά λεέι: "Υπηρεσίες εστίασης: αύξηση αξίας πωληθέντων κατα 5%".
Οδηγηθήκαμε λοιπόν σε μια δεκαετία απο την παραγωγή προϊόντων στην παραγωγή φραπέδων δηλαδή σε κατάρρευση της παραγωγικής μηχανής.

Πότε τελειώνει το παραμύθι αυτής της "ανάπτυξης"; Όταν, για κάποιο λόγο (π.χ. παγκόσμια ύφεση), σταματήσουν να σου δανείζουν. Και αν απλώς παύεις να δημιουργείς νέα χρέη τότε απλώς δεν έχεις ανάπτυξη. Αν όμως δεν σου δανείζουν και πρέπει να αρχίσεις να ξεχρεώνεις, τότε έρχεται η ύφεση και μάλιστα με πολύ μεγάλη δύναμη αφού το χρέος έχει πλέον γίνει τεράστιο και απαιτεί τεράστιους τόκους ΚΑΙ η παραγωγική σου μηχανή είναι (λόγω μειωμένης ανταγωνιστικότητας) κατεστραμένη.

Συμπεράσματα:

1. Σημασία έχει το απόλυτο ύψος του χέρους και όχι ο περίφημος λόγος χρέος/ΑΕΠ. Το χρέος/ΑΕΠ είναι στάχτη στα μάτια εάν το χρέος αυξάνει.
2. Ανάπτυξη που συνοδεύεται απο αύξηση του κρατικού χρέους είναι ψεύτικη
3. Η διαφορά πληθωρισμού μεταξύ ελλάδας και ΕΕ είναι απόλυτη ένδειξη οτι κάποιοι μας παραμυθιάζουν (εφόσον δεν έχουμε άμεσες ξένες επενδύσεις
4. Η επιδείνωση του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών είναι απόδειξη οτι η καταστροφή πλησιάζει.

Ποιά θα είναι τα αποτελέσματα και που θα σταματήσει η κατάρρευση; Πρώτα θα καταστραφεί η φραπεδο-οικονομία, και η αυξημένη ανεργία που θα προκληθεί απο την καταστροφή αυτή θα αναγκαστεί (για να επιβιώσει) να επιστρέψει στην πραγματική οικονομία (την παραγωγή προϊόντων και εξαγώγιμων υπηρεσιών) με μειωμένους κατα 25% μισθούς. Και δεν είμαι καθόλου βέβαιος οτι θα μπορέσει να ξεπληρώσει το τεράστιο χρέος. Μάλλον θα πρέπει να συνδιαστεί με πτώχευση. Και όσο για τους δανειστές μας, ας πρόσεχαν. Γι΄αυτό άλλωστε πληρώνονται ακριβά οι διαχειριστές κεφαλαίων: Για να κάνουν ασφαλείς και επικερδείς επενδύσεις και όχι φοράνε ακριβά κουστούμια και να οδηγούν σπορ αυτοκίνητα...